Bánh khoái – “càng ăn càng khoái”
Ở Sơn Hải có nhiều địa điểm bán bánh khoái, bạn có thể nhìn thấy một quán nhỏ luôn nghi ngút khói vào mỗi sáng sớm ở khá nhiều nơi tại mảnh đất này. Tuy nhiên, ngon và nổi tiếng nhất vẫn là bánh khoái chợ Ngò.
Bánh khoái được ăn kèm cùng nước nắm chấm pha, rau nhót và một số thức ăn đi kèm khác như: cá trích, giò chả, đậu phụ rán… tùy thuộc vào khẩu vị mỗi người. Bánh khoái Sơn Hải mang hương vị riêng mà không nơi nào có được. Nếu đã một lần thưởng thức, chắc hẳn bạn sẽ không bao giờ quên miếng bánh mềm dẻo còn thơm mùi gạo cùng hành, mùi trong đó.
Muốn có được bánh ngon, đầu tiên phải lựa chọn gạo một cách kỹ càng. Gạo ngon, mới tạo nên bột bánh tốt, khi tráng ra, tấm bánh vừa trắng, vừa mỏng, vừa dai, vừa mịn, lại còn có mùi thơm đặc trưng. Gạo được ngâm và vo sạch rồi nghiền thành bột nước. Khi tráng bánh thì hòa bột với nước cho loãng và thêm một ít hành, mùi. Nồi tráng bánh khá nhỏ, bằng đất và người dân nơi đây thường dùng bếp củi để tráng. Khi đáy nồi đã nóng thì quết một lớp mỡ, sau đó nhanh chóng đổ đều một lớp bột mỏng lên rồi đậy vung lại. Chờ khoảng 1 phút thì bánh chín, cho ra đĩa là có thể thưởng thức ngay. Hầu hết các quán đều không tráng bánh trước. Khi khách vào, chủ quán mới nhanh tay tráng bánh, có như thế bánh mới luôn nóng hổi và giữ được sự thơm ngon.
Điểm đặc biệt và mang lại hương vị riêng cho bánh khoái Sơn Hải là nước chấm và thức ăn đi kèm. Đó là nước mắm được pha cùng chanh, tỏi, ớt; là đĩa rau nhót xanh được muối đậm đà thêm ít vừng hoặc lạc. Đây chính một trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của bánh khoái. Ngoài ra, tùy theo khẩu vị và sở thích mà mỗi người sẽ chọn những thức ăn đi kèm. Người dân bản địa thường ăn bánh khoái kèm giò hoặc cá trích. Chiếc bánh khoái mỏng, thơm mùi gạo cuộn với vị bùi bùi của cá trích, béo béo của giò heo, thanh thanh của rau nhót và chấm cùng nước mắm chua cay thì quả thật hấp dẫn. Tất cả tạo nên một hương vị riêng, nét đặc trưng riêng của bánh khoái Sơn Hải.
Hương vị quê hương
Bánh khoái ăn ngon nhất có lẽ vào mùa đông. Trong tiết trời lạnh, mưa rầm rả rích, mọi người ngồi vây quanh lò bánh luôn đượm lửa, chờ từng cái bánh nóng hổi nghi ngút khói ra lò, cùng chia nhau chiếc bánh và kể cho nhau những câu chuyện đời thường thì thật ấm lòng.
Không biết từ bao giờ, bánh khoái đã là một đặc sản, một món ăn không thể thiếu của người dân Sơn Hải. Bánh khoái là món ăn yêu thích vào mỗi buổi sáng của người dân nơi đây. Có dịp đến Sơn Hải, mới thấy bánh khoái gắn bó với cuộc sống ở đây như thế nào. Khoảng từ 4 – 8h sáng, đâu đó trên các con ngõ, đường làng, những cái chòi lán nhỏ được dựng đơn sơ nhưng luôn tấp nập người ra vào. Dù cuộc sống có phát triển, những món ăn mới và đẹp mắt xuất hiện, nhưng với người dân Sơn Hải, dùng loại bánh đầy hương vị quê hương này vào mỗi buổi sáng đã trở thành thói quen không thay đổi. Chỉ cần 10.000 đồng (thậm chí 5.000) là bạn đã có một bữa bánh khoái thơm ngon.
Không chỉ gắn liền với cuộc sống của người dân địa phương, bánh khoái còn là nguồn sống nhiều gia đình. Là một xã ven biển, sống nhờ biển là chính, nên hầu hết nam giới ở Sơn Hải thường xuyên phải ra khơi đánh bắt hải sản, còn phụ nữ thì ở nhà nội trợ, chăm con. Vì thế, những lò bánh khoái giúp những người phụ nữ có thêm một nghề để làm, một nguồn thu nhập để hỗ trợ cho cuộc sống gia đình. Tôi tin rằng, qua đôi tay của những người phụ nữ chịu thương chịu khó, chiếc bánh khoái sẽ luôn thơm ngon, mềm dẻo.
Chỉ một đĩa bánh khoái cũng đủ gợi nỗi nhớ của những người xa quê. Lũ sinh viên đi học xa nhà, lũ thanh niên đi làm xa quê, những người con xa xứ ở nước ngoài, chỉ cần nhắc đến bánh khoái là lại xao xuyến “thèm”. Đời sống nơi đây đã có biết bao đổi thay: nhà cao tầng mọc lên, đường phố khang trang rộng lớn, nhưng bánh khoái vẫn còn đó, vẹn nguyên không đổi thay, như cái tình, cái nghĩa với quê hương.
Hãy trở về, hãy đến thăm Sơn Hải để cảm nhận hương vị “càng ăn càng khoái” có một không hai.
