Giếng Bà Lảy là một trong những di tích văn hóa tâm linh tiêu biểu của xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Nơi đây không chỉ là nguồn nước quý giá phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân trong vùng, mà còn là biểu tượng của lòng biết ơn, sự tôn kính và niềm tin sâu sắc vào những giá trị truyền thống.
Theo truyền thuyết dân gian, vào thời xa xưa, vùng đất Sơn Hải từng phải đối mặt với những trận hạn hán kéo dài khiến cây cối khô héo, ruộng đồng nứt nẻ, đời sống nhân dân vô cùng khốn khổ. Trong hoàn cảnh đó, một người phụ nữ nhân hậu, tên gọi Bà Lảy, đã ra sức tìm nguồn nước cứu dân. Sau nhiều ngày vất vả, bà phát hiện một mạch nước ngầm và tự tay đào giếng, mang lại nguồn nước trong lành cho cả làng. Từ đó, cuộc sống người dân dần ổn định trở lại, mùa màng tươi tốt. Cảm kích tấm lòng của Bà, dân làng lập miếu thờ bên giếng và gọi tên giếng là “Giếng Bà Lảy” để tưởng nhớ công ơn của bà.
Giếng Bà Lảy được xây bằng đá và gạch, với hình tròn truyền thống, nước trong vắt quanh năm, không bao giờ cạn – kể cả trong mùa nắng hạn khắc nghiệt. Đặc biệt, nước giếng có vị ngọt, mát lành, không chỉ phục vụ sinh hoạt mà còn được người dân tin là có khả năng chữa bệnh và đem lại may mắn. Chính vì vậy, mỗi dịp lễ tết, ngày rằm hay đầu năm mới, người dân trong vùng cũng như du khách thập phương thường tìm đến đây để dâng hương, xin nước mang về với lòng thành kính.
Không chỉ mang giá trị tâm linh, Giếng Bà Lảy còn là một biểu tượng của tinh thần đoàn kết, niềm tin và sự biết ơn trong cộng đồng làng xã. Nhiều thế hệ người dân Sơn Hải đã lớn lên cùng với giếng, gắn bó với từng giọt nước mát lành, coi giếng như một phần không thể tách rời trong đời sống văn hóa và tâm hồn của mình.
Ngày nay, dù đời sống đã có nhiều đổi thay với các nguồn nước hiện đại, giếng Bà Lảy vẫn được người dân địa phương gìn giữ, tôn tạo và trân trọng như một di sản quý báu. Giếng không chỉ nhắc nhở con cháu về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” mà còn là nơi giáo dục đạo lý, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của quê hương xứ Nghệ.
Giếng Bà Lảy – một giếng nước, một câu chuyện, một biểu tượng thiêng liêng – mãi mãi là niềm tự hào của người dân Sơn Hải và Quỳnh Lưu.
